Dầu cá là chất gì?
Dầu cá là chất béo quan trọng giúp xây dựng và duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Cấp năng lượng cho tim, phổi, não, đảm bảo hoạt động của mạch máu và hệ miễn dịch diễn ra bình thường.
Tuy nhiên cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải lấy từ các nguồn thực phẩm trong chế độ ăn uống hàng ngày như cá hồi, cá thu, hạt chia, quả óc chó, hạt lanh,…
Có mấy loại omega 3
Có 3 loại omega 3 quan trọng là ALA (acid alpha-linolenic), DHA (acid docosahexaenoic) và EPA (acid eicosapentaenoic).
-
ALA: Là loại omega 3 phổ biến nhất trong cơ thể giúp chuyển hoá các chất dinh dưỡng thành năng lượng; mang đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ. Ngoài ra, cơ thể cũng có thể chuyển đổi một số ALA thành EPA và sau đó thành DHA.
-
DHA: Thành phần rất quan trọng trong sự phát triển của trí não, da và võng mạc. DHA chiếm ¼ lượng chất béo trong hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là trong chất xám và võng mạc mắt.
-
EPA: Đây là loại omega 3 có nhiều trong thịt của cá nước lạnh, bao gồm cá thu, cá trích, cá ngừ,… EPA có thể hoạt động như một chất nền giúp tổng hợp các hợp chất prostaglandin, ức chế tạo các tiểu cầu nhằm làm giảm viêm và ngăn ngừa chứng huyết khối.
Những lợi ích của dầu cá đối với mắt
Trên thực tế, dầu cá hay viên uống bổ sung dầu cá đều rất tốt cho mắt, điều này đã được rất nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh là có thật.
Bởi vì theo các chuyên gia, võng mạc là bộ phận sử dụng những tế bào chuyên biệt có tên gọi là tế bào nón và tế bào que, có chức năng chính là xử lý ánh sáng. Hoạt động của cả hai loại tế bào này đều gắn liền và phụ thuộc vào thành phần DHA có trong dầu cá.
Sự thiếu hụt DHA trong cơ thể sẽ dẫn đến sự thiếu hụt DHA trong võng mạc. Từ đó khiến chức năng của các tế bào nhạy sáng suy giảm và tăng nguy cơ mắc các bệnh về thị lực. Điển hình đó là thoái hóa điểm vàng – nguyên nhân phổ biến nhất gây mù lòa ở người cao tuổi.
Chính vì thế, việc cung cấp đầy đủ dầu cá cho cơ thể cũng đồng nghĩa với việc hỗ trợ hoạt động của các tế bào trên võng mạc và giúp mắt nhạy hơn, sáng hơn.
Lợi ích của dầu cá đối với sự phát triển thị lực ở trẻ em
Có khá nhiều nghiên cứu lâm sàng đã cho thấy acid béo Omega-3 tồn tại trong dầu cá có tác dụng vô cùng thiết yếu đối với sự phát triển thị lực ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Theo phân tích được đăng tải trên tờ Pediatrics, dựa trên nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học tại Khoa Sức khỏe cộng đồng thuộc đại học Harvard đã phát hiện ra rằng, những đứa trẻ sinh non nhưng được cung cấp DHA trong sữa mẹ hoặc sữa công thức có thị lực phát triển mạnh mẽ hơn hẳn khi được 2-4 tháng, so với những đứa trẻ có cùng điều kiện nhưng không được tiếp nhận dưỡng chất này trong sữa.
Ngoài ra, việc bổ sung DHA và acid béo Omega-3 cho phụ nữ mang thai cũng đóng vai trò rất quan trọng đối với sự hình thành võng mạc khi trẻ vẫn còn trong bụng mẹ.
Theo một nghiên cứu công bố trên tờ American Journal of Clinical Nutrition, các nhà khoa học tại Canada đã phát hiện ra rằng các bé gái nhận được đầy đủ lượng DHA cần thiết khi ở trong bụng mẹ từ tháng thứ 4 trở đi có ít nguy cơ gặp phải tình trạng thị lực dưới trung bình khi được 2 tháng tuổi hơn những bé không được cung cấp dưỡng chất này từ lúc ở trong bụng mẹ.
Lợi ích của dầu cá đối với thị lực người trưởng thành
Với người trưởng thành, ngoài bảo vệ võng mạc nói chung, DHA và acid béo Omega-3 trong dầu cá còn phòng ngừa được nhiều căn bệnh nghiêm trọng hơn như thoái hóa điểm vàng, hội chứng khô mắt, tăng nhãn áp,…
Đã có nhiều nghiên cứu chứng minh được những công dụng này của dầu cá. Ví dụ như trong một nghiên cứu tại Châu Âu, công bố vào năm 2008, những tình nguyện viên tham gia được bổ sung cá dầu (như cá hồi, cá cơm,…) ít nhất 1 bữa/tuần giảm được nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng xuống một nửa, so với những tình nguyện viên tiêu thụ ít hơn 1 bữa cá/tuần.
Thêm vào đó, nghiên cứu vào năm 2009 của Viện Mắt Trung Ương Hoa Kỳ cũng đã cho thấy rằng những người tiêu thụ hàm lượng acid béo Omega-3 cao nhất trong bữa ăn giảm bớt được 30% nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng trong khoảng thời gian là 12 năm.
Ngoài ra, acid béo Omega-3 còn có khả năng xoa dịu các tình trạng sưng viêm trong cơ thể, bao gồm cả các vết sưng bên trong võng mạc. Những vết sưng này thường can thiệp vào quá trình sản xuất nước mắt, khiến lớp dầu trong nước mắt bốc hơi nhanh chóng, dẫn đến võng mạc không được bôi trơn và gây khô mắt.
Trong một cuộc thí nghiệm trên đối tượng phụ nữ vào năm 2007, nhằm tìm hiểu tác dụng của Omega-3 với chứng khô mắt, những tình nguyện viên được bổ sung dầu cá (1245mg EPA và 540mg DHA mỗi ngày) trong vòng 12 tuần cho thấy tình trạng đau rát mắt và khô mắt, mỏi mắt đã được cải thiện, cho dù chỉ là một chút.
Và đó cũng chính là những tác dụng đã được chứng minh là hiệu quả của dầu cá đối với đôi mắt.
Người cận thị có nên uống dầu cá không?
Dầu cá chứa vitamin cần thiết cho mắt, nhưng không có khả năng chữa cận thị. Người bị cận thị chỉ nên dùng dầu cá như một loại thuốc bổ để giúp mắt khỏe hơn, giúp mắt không bị mệt trong một ngày làm việc căng thẳng, đặc biệt là những người làm việc với máy tính hàng ngày.
Các chất có trong dầu cá còn có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng, duy trì sức khỏe của mắt, ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến thị lực.
Dầu cá không mùi Blackmores Fish Oil 1000mg
Thời điểm bổ sung dầu cá
Trên thực tế, dầu cá uống lúc mấy giờ người dùng không cần quá bận tâm, điều cần lưu ý là nên uống loại acid béo này cùng với bữa ăn. Dầu cá kết hợp với lượng dầu tốt có trong thức ăn sẽ tối đa hóa sự hấp thụ và sinh khả dụng tốt hơn. Đặc biệt, các nhà khoa học tại Đại học Oxford (Mỹ) còn cho biết, khi nồng độ omega-3 trong máu cao sẽ giúp bạn dễ ngủ và ngủ sâu hơn, nên người dùng có thể ưu tiên uống buổi tối cũng rất tuyệt.
Liều lượng bổ sung dầu cá
Mỗi loại dầu cá sẽ có cách sử dụng nhất định. Các chuyên gia y tế khuyên rằng, mỗi ngày mỗi người khỏe mạnh cần tối thiểu 250 – 500mg omega 3 kết hợp cùng DHA và EPA. Nên uống dầu cá sau bữa ăn vì dầu cá được hấp thụ tốt hơn cùng chất béo. Không nên uống dầu cá sau 14h giờ vì lúc này hàm lượng omega 3 cơ thể có thể hấp thụ sẽ giảm dần.
Tuy nhiên, việc bổ sung liều lượng như thế nào phải phụ thuộc vào độ tuổi, thể trạng sức khỏe của từng người. Vì vậy, để chắc chắn hơn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bổ sung.
Dầu cá là nguồn bổ sung axit béo omega-3 tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, bổ sung dầu cá không đúng cách sẽ làm giảm tác dụng, thậm chí có thể gây ngộ độc.
Không phải chúng ta ai cũng có thể tiêu thụ dầu cá ở dạng thô, nhất là đối với trẻ em hay những người không thích mùi vị của nó. Vì vậy, chỉ nên sử dụng các sản phẩm bổ sung dầu cá khi nhận thấy cơ thể không tiêu thụ đủ lượng omega-3 từ thực phẩm dinh dưỡng hằng ngày. Những thực phẩm có nguồn gốc từ cá biển sâu như cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi… sẽ có hàm lượng omega-3 rất cao và cao hơn các loại cá sống gần mặt nước.